WiseEuropa, Fundacja Przyjaciółka i Koalicja na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej realizują partnerski projekt „Stworzenie i wdrożenie narzędzia badawczego służącego weryfikacji procesu deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej w powiatach”, którego celem jest ułatwienie wprowadzenia zmian w systemie pieczy zastępczej w Polsce do roku 2020.
O PROJEKCIE
Zgodnie z Konwencją ONZ o prawach dziecka, to wychowanie w środowisku rodzinnym, w atmosferze szczęścia, miłości i zrozumienia, pozwala dziecku na pełny i harmonijny rozwój osobowości. Nie zawsze jednak rodziny umieją lub są w stanie zapewnić potrzebną dzieciom opiekę – nawet pomimo otrzymywanego od państwa odpowiedniego wsparcia. W takiej sytuacji, to system polityki społecznej powinien zapewniać dzieciom prawo do zastępczej opieki rodzinnej [1].
W wyniku realizacji projektu, stworzymy dla samorządów narzędzie, które ułatwi powiatom modyfikowanie systemu pieczy zastępczej. Dzięki temu do roku 2020 będą one mogły łatwiej przejść przez proces zmian. W efekcie jak najwięcej dzieci pozostających pod opieką instytucji będzie mogło znaleźć się w rodzinnej opiece zastępczej. Narzędzie umożliwi dokonanie oceny przebiegu i kosztów wdrażania przekształceń w systemie pieczy zastępczej, dzięki czemu opracowane zostaną szczegółowe rekomendacje do procesu deinstytucjonalizacji.
Projekt „Stworzenie i wdrożenie narzędzia badawczego służącego weryfikacji procesu deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej w powiatach”, realizowany jest od 1 października 2016 do 31 maja 2018, przez partnerstwo trzech organizacji pozarządowych: WiseEuropa, Fundację Przyjaciółka i Koalicję na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej. Nadzór merytoryczny nad projektem sprawować będzie Komitet Sterujący, złożony z przedstawicieli Ministerstwa Rozwoju, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz wybranych samorządów powiatowych. Projekt jest dofinansowany z Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.
Wartość projektu: 3 601 110,00 zł, w tym 3 035 015,51 zł dofinansowania z Funduszy Europejskich.
SPOSÓB REALIZACJI
Głównym rezultatem trwającego 20 miesięcy projektu jest stworzenie i wdrożenie NARZĘDZIA oceny procesu deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej w Polsce. Dzięki wykorzystaniu NARZĘDZIA władze powiatów będą mogły otrzymać rzetelne dane, dotyczące stanu rozwoju pieczy zastępczej na terenie danego powiatu. Pozwolą one także dokonać porównań na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym.
Projekt podzielony został na kilka faz realizacji: koncepcji (opracowanie wstępnej wersji NARZĘDZIA), testowania (pilotaż w 5 powiatach, opracowanie finalnej wersji), badania (użycie NARZĘDZIA do oceny procesu deinstytucjonalizacji w 50 powiatach), modelu (opracowanie raportu z fazy testowania wraz z rekomendacjami zmian) oraz upowszechniania NARZĘDZIA (opracowanie szczegółowego poradnika dla powiatów). Wyniki projektu zostaną opisane w sposób niehermetyczny i optymalnie funkcjonalny – tak by umożliwić ich wdrożenie i wykorzystanie przez MRPiPS w procesie szkoleniowym władz samorządowych.
O NARZĘDZIU
NARZĘDZIE pozwoli zmierzyć i ocenić działania samorządu w obszarze finansowania procesu deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej, posiadanych zasobów kadrowych (w tym ich przygotowania do zmian systemowych) oraz możliwości korzystania z zewnętrznych źródeł finansowania (np. środków europejskich). Dzięki przyjętym wskaźnikom, uwzględni także potencjał organizacji pozarządowych oraz porozumień pomiędzy szczeblami samorządu w zakresie organizacji pieczy zastępczej, porównania różnych modeli zmian.
W przygotowaniu NARZĘDZIA zostaną wykorzystane „Ogólnoeuropejskie wytyczne dotyczące przejścia od opieki instytucjonalnej do świadczonej na poziomie lokalnych społeczności”.
GRUPA DOCELOWA
Grupą docelową projektu są powiaty, ich jednostki organizacyjne, władze oraz pracownicy. Adresatami wsparcia będą w szczególności Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie (PCPR) i Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej (oraz MOPR/WCPR), a także Organizatorzy Rodzinnej Pieczy Zastępczej (ORPZ). Pośrednio, wsparciem projektu zostaną objęte również dzieci pozostające pod opieką systemu pieczy zastępczej
DLACZEGO REALIZUJEMY PROJEKT
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej [2] zobowiązuje samorządy do rozwoju rodzinnych form pieczy zastępczej, których celem powinny być działania profilaktyczne i przejście od opieki instytucjonalnej do opieki rodzinnej (tzw. deinstytucjonalizacja). Jako organizacje pozarządowe, włączamy się w proces wprowadzania zmian systemowych. Zależy nam bowiem, by młodsze dzieci w ogóle nie trafiały pod opiekę placówek, a niezależnie od wieku i stanu zdrowia, te które już się w nich wychowują, miały szanse na przejście pod opiekę rodziców zastępczych. To, naszym zdaniem, pozwoli na ograniczenie strat związanych z umieszczeniem w pieczy zastępczej oraz stworzy możliwość nawiązywania więzi, które są niezbędne do harmonijnego rozwoju dziecka.
[1] Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie długoterminowej opieki społecznej oraz deinstytucjonalizacji, 2015/C 332/01, http://eur-lex.europa.eu/legal content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52014AE7336&from=PL
[2] Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 332, t.j. z późn.zm.)